اصلیترین و مهمترین ترکیبات زعفران همان ترکیبات زردرنگ، تلخ و معطری است که در درمان اختلالات قاعدگی و افسردگیموثر است.
یک بررسی علمی که توسط سحر کامران سامانی، مهندس علوم و صنایع غذایی و رقیه کامران سامانی، کارشناس تکنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی) انجام شد، نشان داد مصرف صحیح زعفران که حاوی ترکیبات زردرنگ (مشتقات کروستین) است، میتواند تولید سروتونین را در مغز کنترل و درمان اختلالات قاعدگی و افسردگی را در بر داشته باشد.
ترکیبات زردرنگ زعفران (مشتقات کروستین) به خوبی در آب محلول هستند؛ پیکروکروسین از جمله ترکیبات تلخ است و مهمترین ترکیب مواد معطر (اسانس) سافرانال است.
زعفران دارای خواص نیروبخش و قاعدهآور بوده به طوری که دم کرده زعفران و مصرف هر روز 2 تا 3 فنجان در 3 نوبت آثار مهمی در معالجه اختلالات قاعدگی دارد. زعفران، قاعدگی را تحریک کرده و درد کمر ناشی از اختلال قاعدگی را آرام میکند.
این پژوهش نشان میدهد علت عوارض پیش از قاعدگی و علایم افسردگی، تغییرات در فعالیت سروتونین است که زعفرانروی ماده شیمیایی سروتونین در مغز و نحوه فعالیت آن اثر میگذارد.
سروتونین نوعی انتقالدهنده عصبی است که نقش مهمی در خوابیدن، تعدیل حالت و رفتار، اشتها و... دارد. اتصال سروتونین به برخی سلولهای تحریککننده، نشاندهنده علائم افسردگی است؛ به علاوه شرایط بیولوژیک و عوامل خاصی مانند تولیدمثل، هورمونهای ژنتیک، بارداری، زایمان و یائسگی در افسردگی تأثیر دارند.